> Strona domowaKoncepcja NDT opracowana została w latach 40. XX wieku przez dr Bertę i Karela Bobathów, Czechów mieszkających w Londynie. Bazowali oni na doskonałej znajomości rozwoju neurofizjologicznego człowieka. Główne założenia teoretyczne koncentrują się wokół plastyczności mózgu, integracyjnej funkcji ośrodkowego układu nerwowego oraz wariantowości i zmienności rozwoju psychomotorycznego. Metoda ta największe zastosowanie znalazła u dzieci z porażeniem mózgowym. Z biegiem lat uznano, że koncepcja NDT Bobath odpowiednio zmodyfikowana może być zastosowana u pacjentów po udarze mózgu. W odróżnieniu od innych metod NDT nakierowana jest głównie na zwalczanie spastyczności, będącej przyczyną zaburzeń czucia ruchu. Koncepcja ta oparta jest o dokładne badanie pacjenta, w którym szczególną uwagę zwraca się na indywidualne możliwości chorego. Aktywizację pacjenta poprzedza tzw. „hamowanie”, Bobathowie uważali, że powrót do normalnej aktywności nie może odbywać się na bazie nieprawidłowych wzorców ruchowych i odruchów. Podczas procesu usprawniania staramy się doprowadzić do sytuacji, aby pacjent świadomie (aktywnie) wykonywał zadania ruchowe.
Koncepcja NDT zwraca uwagę na oddziaływania zgodne z fizjologią od samego początku choroby. Wszystkie działania fizjoterapeutyczne, lekarskie oraz pielęgniarskie muszą być wykonywane zgodnie z założeniami metody, aby nie utrwalać patologii. Odpowiednie układanie oraz opieka pacjenta są bardzo ważne, ponieważ nieprawidłowa pielęgnacja może prowadzić do narastania spastyczności i/lub wystąpienia zespołu bolesnego barku. Należy zwrócić uwagę, że nawet najlepsza metoda, stosowana dwa razy dziennie po godzinie nie jest wstanie wygrać z wielogodzinnym procesem utrwalania nieprawidłowych wzorców ruchowych w dniu codziennym. Dlatego do zadań terapeutów NDT Bobath należy również edukacja rodziny oraz osób przebywających z pacjentem. Ćwiczenia natomiast dobiera się indywidualnie dla każdego chorego w zależności od okresu choroby i potrzeb funkcjonalnych, a technika ich wykonania podyktowana jest koniecznością hamowania niepożądanych wzorców postawy i poruszania się oraz torowania wzorców fizjologicznych.
Cele terapii muszą być realistyczne, zgodne z potencjałem pacjenta i dopasowane do jego środowiska naturalnego. Cele terapii muszą być również istotne dla naszego klienta, a cała nasza działalność musi się skupiać na funkcji.
Wg koncepcji Bobath, każdy pacjent ma możliwość poprawy funkcji, a terapia powinna się odbywać na podstawie rzetelnych badań naukowych. Wymaga to stałej znajomości aktualnych doniesień naukowych i odwagi, aby wyrzucać stare idee do przysłowiowego kosza.
Autor:
Daniel Kawka
Źródło:
1. Carr J., Shepherd R.: Neurological Rehabilitation – optimizing motor performance. Oxford. Butterworth Heinemann, 1998.
2. Nowotny J. (red.): Podstawy fizjoterapii. Część 2, Wydanie IV, Kraków, Kasper, 2004.
3. Nowotny J. (red.): Podstawy fizjoterapii. Część 3, Kraków, Kasper, 2005.
4. Mind Reading with Functional MRI. [Online], [dostęp: 2008-04-02]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bobath.org.uk/BobathConceptToday.html
5. Zembaty A. (red.):Kinezyterapia. Tom 2, Kraków, Kasper, 2003.
