Spośród wielu nowoczesnych metod fizjoterapeutycznych chcielibyśmy przybliżyć Państwu proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie ruchy czyli tzw. metodę PNF. Popularyzacja sposobu terapii, której twórcą jest Herman Kabat z Instytutu Keisera w Kaliforni przez Margaret Knot i Dorothy Voss spowodowała iż PNF jest w chwili obecnej jest jedną z najpopularniejszych metod neurorehabilitcyjnych na świecie. Już w latach 40 XX wieku pomysłodawca początkowo nazywał ją jako proprioceptywne ułatwianie.
Zadaniem metody PNF jest pobudzanie i uruchamianie możliwości adaptacyjnych ośrodkowego układu nerwowego. Uzyskać to można dzięki ogromnej plastyczności układu nerwowego, którą pobudza się poprzez aktywizowanie receptorów narządu ruchu. Ośrodki korowe mózgowia, które sąsiadują z uszkodzonymi polami mogą przejąć ich funkcję. PNF bazuje na stosowaniu tzw. wzorców ruchowych, które stosuje się zawsze w płaszczyznach diagonalnych. Poniekąd stosuje się element rotacji w celu podkreślenia ruchu.
Celem terapeuty jest określenie problemu funkcjonalnego i opracowaniu takiej terapii, która opierać będzie się na najsprawniejszych elementach (nie uszkodzonych) sfer ruchowych. Powracająca sprawność funkcjonalna w osłabionych bądź całkowicie uszkodzonych obszarach ciała uzyskana zostaje dzięki specjalnemu mechanizmowi przeniesienia pobudzenia.
Pobudzanie receptorów układu nerwowego w jak największym stopniu uzyskuje się dzięki różnorodnym mechanizmom ich stymulacji: opór, stosowanie kompresji i trakcji, wzmacnianie i promieniowanie, kontrolowanie wykonywanego ruchu poprzez wodzenie wzrokiem, elongacja, stały kontakt słowny, odpowiednia kolejność ruchu, odpowiedni chwyt, prawidłowe ustawienie terapeuty. Właściwa stymulacja wraz z pracą we wzorcach zaliczana jest do pierwszego etapu pracy z pacjentem. Kolejnym krokiem jest wdrożenie technik specjalnych, które bazują na poprawie jakości ruchu poprzez wykorzystanie różnorodnych procedur związanych z pracą mięśni.
Metoda PNF niesie ze sobą bardzo dużo korzyści, gdyż bazuje na bardzo dokładnej edukacji oraz współudziale pacjenta w terapii. Ukierunkowuje rodzinę odnośnie dalszego postępowania w okresie powrotu do domu. Metoda ta daje terapeucie bardzo duże spektrum pracy zarówno pod względem poziomu uszkodzenia jak i jego rodzaju. Dokładna diagnostyka przed terapią sprawia, że praca odpowiednimi technikami daje pacjentowi poczucie bezpieczeństwa. Dodatkowo bazowanie podczas rehabilitacji na zdrowych elementach ciała sprawia, że terapia nie niesie za sobą przykrych konsekwencji w postaci bólu.
Dużo korzyści płynących ze stosowania PNF przyczyniły się do ogromnej popularyzacji metody nie tylko w dziedzinie neurologii. Obecnie powszechnie stosuje się ją w pediatrii, ortopedii, wadach postawy, chorobach nerwowo-mięśniowych czy skoliozach. Terapeuci pracujący na oddziałach neurologicznych stosują powszechnie metodę PNF u pacjentów z chorobą Parkinsona, SM, MPD, z urazami rdzenia kręgowego i po udarach mózgu.